by Ttrump and Munir: పాకిస్థాన్ ఆర్మీ చీఫ్ అసీం మునీర్‌ను అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ఒవల్ ఆఫీస్‌లో ఆహ్వానించి లంచ్ చేసిన ఘటన అంతర్జాతీయ రాజనీతిలో కొత్త దిశగా మారవచ్చన్న సంకేతాలివ్వడం గమనార్హం. భారత్–పాక్ మధ్య ఇటీవల నెలకొన్న ఉద్రిక్తతల తరవాత నెలల వ్యవధిలోనే ఈ భేటీ జరగడం విశేషం. గతంలో మిలిటరీ సహాయాన్ని నిలిపివేసిన ట్రంప్ ఇప్పుడు మునీర్‌ను కలవడం అప్పటికప్పుడే కంగారుతో కూడిన వ్యూహంగా చూడవచ్చు.
మోదీతో సమావేశం రద్దు… ఆ తర్వాత కాల్
ట్రంప్, ప్రధాని మోదీ మధ్య కెనడాలో సమావేశం జరగాల్సింది. కానీ ఈరాన్–ఇజ్రాయేల్ సంఘర్షణ నేపథ్యంలో ట్రంప్ ముందుగానే వెళ్లిపోయాడు. ఆ తర్వాత ఇద్దరూ ఫోన్‌లో మాట్లాడారు. మోదీకి అమెరికా పర్యటనకు ట్రంప్ ఆహ్వానం ఇచ్చినా, ప్రధానమంత్రి ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో అది సాధ్యపడదని స్పష్టం చేశారు.
అమెరికా–పాక్ భూతకాల బంధం
పాకిస్థాన్‌కి చెడు చరిత్ర ఉన్నప్పటికీ, అమెరికా మళ్ళీ అదే త్రుటిలో పడుతోందా అనే సందేహాలు వెలువడుతున్నాయి. గతంలో 9/11 తరవాత పాక్‌కు “మెజర్ నాన్ నాటో అల్లయ్” హోదా ఇచ్చిన అమెరికా, 10 బిలియన్ డాలర్లకు పైగా సహాయం చేసింది. కానీ తీరా అఫ్గానిస్తాన్ నుంచి అమెరికా వెళ్లిపోయే సమయానికి పాక్ వెనుక నుంచి తలిబాన్లకు సహాయం చేసింది. ఇదే విషయాన్ని ట్రంప్ గతంలో అనేకసార్లు పేర్కొన్నారు. అయినా ఇప్పుడు మునీర్‌తో భేటీ పాక్‌పై మరోసారి నమ్మకం ఉంచినట్టే.
డెరెక్ గ్రాస్మాన్ వ్యాఖ్యలు… ‘సారీ ఇండియా’
ఇండో–పసిఫిక్ నిపుణుడు డెరెక్ జె. గ్రాస్మన్ మాట్లాడుతూ, మునీర్–ట్రంప్ సమావేశాన్ని లంచ్‌గా చూడకూడదని, ఇది స్ట్రాటజిక్ అర్థాలున్న ఘట్టమని చెప్పారు. “సారీ ఇండియా” అంటూ భారత్‌కి ఎదురుదెబ్బగా వ్యాఖ్యానించారు. అమెరికా భారత్‌తో సంబంధాలను మెరుగుపరుస్తున్నా, పాక్‌కి వెన్నుదన్నుగా ఉండటం ఢిల్లీకి సంకేతంగా చెప్పాల్సిందేనని అభిప్రాయపడ్డారు.
చైనాను కంట్రోల్ చేయాలన్న ప్రయత్నం
పాకిస్థాన్‌లో చైనా బెల్ట్ అండ్ రోడ్ ప్రాజెక్టు భాగంగా CPEC కొనసాగుతున్నది. దీన్ని అడ్డుకునేందుకు అమెరికా ప్రయత్నిస్తున్నట్లు ఊహాగానాలు ఉన్నాయి. కానీ పాక్ ఇప్పటికే చైనాకే మద్దతుగా ఉండడాన్ని బట్టి ఇది అంత సులభం కాదన్న అభిప్రాయాలు వినిపిస్తున్నాయి.
భారత్‌పై వ్యూహాత్మక ఒత్తిడి?
భారత్–అమెరికా సంబంధాలు బలపడుతున్నప్పటికీ, అమెరికా మాత్రం పాక్‌ను వ్యూహాత్మకంగా ఉపయోగించుకుంటున్నదన్న అభిప్రాయాలున్నాయి. ట్రంప్ పాలనలో పాక్‌తో మళ్లీ మైత్రీకి అడుగులు వేయడం, మునీర్‌కు గౌరవం ఇవ్వడం, భారతాన్ని అసహజ స్థితిలోకి నెట్టే ప్రయత్నంగా పరిగణించవచ్చు.
పాక్‌తో ట్రంప్ లంచ్‌కి గడదున్న రాజకీయ అర్థాలు
ఈ భేటీ సాధారణం కాదు. ఇది భవిష్యత్తులో అమెరికా మళ్లీ పాక్ సైన్యంపై ఆధారపడే అవకాశాల్ని సూచిస్తున్నది. ఇండియాలో దీనికి వ్యతిరేకంగా తీవ్ర చర్చ సాగుతోంది. మునీర్ కট্টర మతవాది విధానాలకు కేరాఫ్ అడ్రెస్‌గా ఉన్నారని, భారత్‌పై విషపు జాలులు చల్లే వ్యక్తిగా పేరు తెచ్చుకున్నారని పలు విశ్లేషణలు చెబుతున్నాయి.
భారత్ ఎలా స్పందించాలి?
జెఎన్యూ మాజీ ప్రొఫెసర్ ఎస్‌డీ ముని పేర్కొనడం ప్రకారం, ఇది స్ట్రాటజిక్ భేటీ అని స్పష్టం చేశారు. అమెరికా–ఇరాన్ ముదురు పరిస్థితుల్లో పాక్‌ను ఉపయోగించే వ్యూహం ఇది కావచ్చని చెప్పారు. ఇదే సమయంలో భారత్ కూడా తన మార్గాన్ని స్పష్టంగా నిర్ణయించుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.
ఇందిరా మార్గం అనుసరిస్తున్న మోదీ?
1971లో అమెరికా వ్యతిరేకంగా వెళ్లి పాకిస్థాన్‌ను రెండు ముక్కలు చేసిన ఇందిరాగాంధీలా ప్రధాని మోదీ కూడా అమెరికా ఆహ్వానాన్ని తిరస్కరించడం ద్వారా తమ సార్వభౌమతను స్పష్టంగా ప్రకటించినట్టు భావించవచ్చు. అమెరికా, పాక్‌ల మోసాల నేపథ్యంలో భారత్ ఇప్పుడు తన స్వాధీన వ్యూహాలను అమలు చేయడంలో ఆచితూచి వ్యవహరిస్తున్నది.
చివరికి అమెరికా మళ్లీ మోసపోతుందా?
భవిష్యత్తు చెప్పాల్సిందే. ట్రంప్ మునీర్‌ను కలవడం ఒక భవిష్యత్తు వ్యూహానికి నాంది కావచ్చని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు. కానీ గతంలో పాక్ చేసిన మోసాల జాబితా చూస్తే, అమెరికా మరలా దేలోనో మునిగే ప్రమాదం ఉంది. ఈసారి భారత్ మాత్రం సైలెంట్ గా కూర్చుండేలా లేదు.
