by Lakpathi Didi Yojana: భారత ప్రభుత్వం మహిళలకు ఆర్థిక స్వావలంబనను అందించేందుకు “లక్‌పతి దీదీ యోజన” అనే ప్రత్యేక పథకాన్ని ప్రారంభించింది. ఈ పథకం కింద అర్హత గల మహిళలకు ₹5 లక్షల వరకు వడ్డీ రహిత రుణాలు అందుబాటులో ఉంటాయి. మహిళలు తమ స్వంత వ్యాపారాలు ప్రారంభించేందుకు, అభివృద్ధి చెందేందుకు ఈ రుణ సహాయాన్ని ఉపయోగించుకోవచ్చు. ముఖ్యంగా, రుణాన్ని నిర్దిష్ట సమయానికి తిరిగి చెల్లిస్తే ఎటువంటి వడ్డీ చెల్లించాల్సిన అవసరం ఉండదు, ఇది మహిళలకు ఆర్థిక భారం లేకుండా ఆత్మనిర్భరంగా ఎదగడానికి సహాయపడుతుంది.
మహిళలకు ప్రత్యేకమైన స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ శిక్షణ
ఈ పథకం కింద మహిళలు కేవలం రుణాన్ని పొందడమే కాకుండా, కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో ప్రత్యేకంగా డిజైన్ చేసిన నైపుణ్య అభివృద్ధి (Skill Development) కార్యక్రమాల్లో కూడా పాల్గొనవచ్చు. ఈ శిక్షణలు మహిళలను వివిధ రంగాలలో స్వయం ఉపాధి అవకాశాలను పొందేందుకు సిద్ధం చేస్తాయి. హస్తకళలు, చేతివృత్తులు, వ్యవసాయ ఆధారిత వ్యాపారాలు, చిన్న తరహా పారిశ్రామిక కార్యకలాపాలు, ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్, దర్జీ పనులు, స్వచ్ఛంద సేవా రంగం, ఇతర సేవా ఆధారిత వ్యాపారాలు వంటి విభాగాల్లో ఉచితంగా శిక్షణ ఇచ్చే ఏర్పాట్లు ఉన్నాయి.
ఈ శిక్షణ కార్యక్రమాలు మహిళల స్వయంసహాయ సమూహాల (SHGs) ద్వారా నిర్వహించబడుతున్నాయి. దీని వల్ల మహిళలకు సమూహ మద్దతు, పర్యవేక్షణ, మార్గదర్శకత్వం లభించడంతో పాటు, వ్యాపార నిర్వహణకు కావాల్సిన ప్రాథమిక జ్ఞానం కూడా పొందే అవకాశం ఉంది.
ఒక కోటి మహిళలకు ఇప్పటికే ప్రయోజనం – లక్ష్యాన్ని పెంచిన ప్రభుత్వం
ఈ పథకం 2023 ఆగస్టులో ప్రారంభమైంది. ప్రారంభంలో రెండు కోటి మంది మహిళలకు ఈ పథకాన్ని అందించాలని ప్రభుత్వం భావించింది. అయితే, దేశవ్యాప్తంగా మహిళల నుండి అపారమైన స్పందన రావడంతో లక్ష్యాన్ని మూడు కోట్ల మహిళలకు పెంచింది. ఇప్పటివరకు ఒక కోటి మంది మహిళలు ఈ పథకాన్ని ప్రయోజనం పొందారు.
ఎవరికి అర్హత? దరఖాస్తు విధానం
ఈ పథకం కింద రుణం పొందాలనుకునే మహిళలు కనీసం 18 ఏళ్ల వయస్సు కలిగి ఉండాలి. ప్రధానంగా, స్వయం ఉపాధి అవకాశాలను మెరుగుపరుచుకోవాలనుకునే మహిళలకు, స్వయంసహాయ సమూహాల్లో సభ్యత్వం ఉన్నవారికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది.
రుణం పొందడానికి మహిళలు కింది డాక్యుమెంట్లను సమర్పించాల్సి ఉంటుంది:
- ఆధార్ కార్డ్ (వ్యక్తిగత గుర్తింపు కోసం)
- పాన్ కార్డ్ (ఆర్థిక లావాదేవీల కోసం)
- బ్యాంకు పాస్‌బుక్ (బ్యాంక్ ఖాతా వివరాల కోసం)
- ఆదాయ ధృవీకరణ పత్రం (ఆర్థిక స్థితిని నిర్ధారించేందుకు)
దరఖాస్తుదారులు తమ సమీపంలోని స్వయంసహాయ సమూహ కార్యాలయానికి వెళ్లి, అవసరమైన పత్రాలను సమర్పించి దరఖాస్తు చేయవచ్చు. ప్రభుత్వం ఈ ప్రక్రియను సులభతరం చేసేందుకు ఆన్‌లైన్ దరఖాస్తు వ్యవస్థను కూడా ప్రవేశపెట్టే అవకాశం పరిశీలిస్తోంది.
ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం అందిస్తున్న YSR సున్న వడ్డీ పథకం
మహిళల ఆర్థిక స్వావలంబనకు ప్రాధాన్యం ఇస్తూ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం కూడా “YSR సున్న వడ్డీ” పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టింది. ఈ పథకం 2020లో ప్రారంభమైంది. దీని ద్వారా స్వయంసహాయ సమూహాల్లో ఉన్న మహిళలకు వడ్డీ రహిత రుణాలను అందజేస్తున్నారు. ఇప్పటికే లక్షలాది మంది మహిళలు ఈ పథకం ద్వారా ప్రయోజనం పొందారు.
మహిళల ఆర్థిక అభివృద్ధికి కీలకమైన ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు
లక్‌పతి దీదీ యోజన, YSR సున్న వడ్డీ వంటి పథకాలు మహిళలకు ఆర్థికంగా స్వతంత్రతను అందించడంలో కీలకమైన భూమికను పోషిస్తున్నాయి. చిన్న స్థాయిలో వ్యాపారాలు ప్రారంభించేందుకు వీలుగా ఈ రుణాలు ఉపయుక్తంగా ఉంటాయి. ఇతర రాష్ట్రాల్లోనూ ఇలాంటి పథకాలను ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉంది, తద్వారా మరింత మంది మహిళలకు ఆర్థిక అవకాశాలు మెరుగుపడతాయి.
ఇలాంటి పథకాలు మహిళల జీవనోపాధిని మెరుగుపరచడంతో పాటు, భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో మహిళల పాత్రను మరింత బలోపేతం చేసే మార్గంలో సహాయపడతాయి.
